Drodzy czytelnicy,
zapraszamy do lektury najbliższego wydania kwartalnika „Pomorski Inżynier”, które ukaże się w wersji elektronicznej na stronie internetowej POIIB 24.11.2023 r.
W wydaniu tym ukażą się następujące artykuły- wywiady:
1. GDAŃSKI TEATR SZEKSPIROWSKI OD SZKOŁY FECHTUNKU PO WSPÓŁCZESNY PRZYBYTEK KULTURY (str. 3– 7)- prof. dr hab. inż. arch. Marcin Gawlicki
Dzisiejszy gdański Teatr Szekspirowski powstał z inicjatywy profesora Jerzego Limona- anglisty, literaturoznawcy, pisarza, tłumacza, teatrologa i został uroczyście otwarty 18.09.2014 r. Teatr ten powstał w miejscu budynku Szkoły Fechtunku, który istniał w okresie od XVII do początku XIX w. Historyczny budynek Szkoły fechtunku powstał w 1635 r. na wzór teatru elżbietańskiej Anglii i był uważany za pierwszy publiczny Teatr Rzeczypospolitej, w którym odbywały się występy teatrów angielskich oraz przedstawienia operowe. W obiekcie tym prowadziła również swoją działalność ujeżdżalnia koni związana z zespołem Stajni Miejskich oraz synagoga. Dlaczego w Gdańsku, mieście podległym Koronie Królestwa Polskiego, mieście hanzeatyckim, nazywanym wówczas „polskim oknem na świat”, mieście bogatym i ludnym będącym ważnym ośrodkiem handlu i miastem kosmopolitycznym angielscy aktorzy zaskarbili sobie sympatię gdańszczan należących do wielu nacji? Odpowiedź na to pytanie zawarta jest w treści artykułu.
2. PROJEKT SERENE PRZYWIDZ– GMINA ZROWNOWAŻONA ENERGRTYCZNIE (str. 8- 9)– mgr inż. Sebastian Bykuć
SERENE to akronim angielskiego wyrażenia „sustainable and integrated energy systems in local communities” (zrównoważone i zintegrowane systemy energetyczne w społecznościach lokalnych). Projekt SERENE jest zarządzany przez panią profesor Birgitte Bak- Jensen z Aalborgu Uniwersity (Dania) i w 100% jest dofinansowany ze środków Unii Europejskiej, a jego koszt wynosi 5,1 ml euro. Liderem pakietu prac badawczych i demonstracyjnych w Polsce jest IMP PAN. Realizacja projektu rozpoczęła się 1.05.2021 r., a jego zakończenie planowane jest do 30.04.2025 r. O celach realizacji tego projektu można będzie się dowiedzieć z artykułu. W efekcie realizacji tego projektu, związanego z wykorzystaniem energii z lokalnych źródeł odnawialnych, nastąpi poprawa warunków środowiskowych, społecznych i ekonomicznych mieszkańców gminy Przywidz tworzących lokalna społeczność energetyczną.
3. URBANISTYKA WOBEC BIORÓŻNORODNOŚCI (str. 10 – 13)– dr inż. Kasper Jakubowski
Ochrona bioróżnorodności jest jednym z największych wyzwań współczesnego świata i dotyczy ochrony całych ekosystemów, gatunków zarówno tych cennych i rzadkich, jak też tych pospolitych. W artykule można poznać odpowiedzi na szereg istotnych pytań, takich jak:
– w jakim zakresie idea zachowania bioróżnorodności, może znaleźć realizacje w nowoczesnej urbanistyce ?
– jak bioróżnorodność może wpłynąć na życie w nowoczesnych miastach?
– jaka jest istota osiedli ekologicznych?
– gdzie i jak znaleźć wspólną płaszczyznę projektowania pod kątem bioróżnorodności, z warunkami klimatycznymi i środowiskowymi?
– jaką rolę w polskich warunkach, w powiazaniu z bioróżnorodnością mogą odgrywać coraz bardziej popularne w miastach mikrolasy, lasy kieszonkowe czy lasy Miyawaki?
4. INFRASTRUKTURA W PRZRSTRZENI PUBLICZNEJ, A STAN ŚRODOWISKA W KONTEKŚCIE ZMIAN KLIMATYCZNYCH (str. 14– 15)- dr inż. arch Hanna Klementowska
Ład przestrzenny to wyraz troski o jakość przestrzeni publicznej, która przekłada się na wymierną wartość związaną z cenami gruntów przyległych, na korzyści z turystyki, zyski z dobrej jakościowo przestrzeni publicznej, to zdrowie publiczne i mniejsze wydatki na służbę zdrowia, to również lepsze jakościowo środowisko przyrodnicze, które zaczyna się zauważać u progu katastrofy klimatycznej. Infrastruktura techniczna jest czynnikiem rozwojowym, ale też degradującym przestrzeń publiczną. Konieczna jest wielofunkcyjność rozwiązań, które budują krajobraz kulturowy miasta. Niezwykle ważną rolę w grupie elementów infrastruktury odgrywa energetyka, która dominuje nad innymi gałęziami infrastruktury technicznej, a źródła jej pozyskiwania mają istotny wpływ na stan środowiska naturalnego. Dlatego też konieczna jest wielofunkcyjność rozwiązań w zakresie infrastruktury technicznej, która tworzy krajobraz kulturowy miasta.
5. OKIEŁZNAĆ ŻUŁAWSKIE WODY (str. 16– 18)- Bernard Jesionowski, były Starszy Kustosz w Muzeum Zamkowym w Malborku
Żuławy to niezwykła kraina położona u ujścia Wisły, której znaczną część zajmują depresje. To wspólne dzieło przyrody i wielowiekowej walki człowieka z niszczycielskim żywiołem wodnym. Jest to przykład rozwiązań łączących funkcje żeglugowe i przeciwpowodziowe. Zachowane stare budowle hydrotechniczne zabezpieczające tereny Żuław są do dzisiaj używane i wraz z walorami przyrodniczymi i tworzą unikalny zespół zabytków hydrotechnicznych, a w Europie nie ma tak dobrze zachowanych zespołów wodnotechnicznych istniejących w tak nie przekształconym środowisku przyrodniczym, spełniających przez ostatnie 100- 150 lat te same funkcje.
6. FENOMEN GDAŃSKIEJ SYNAGOGI (str. 19)- dr Marian Kwapiński
Chociaż Żydzi w Gdańsku byli od wieków, to osiedlili się tu znacznie później i mniej liczebnie niż na innych ziemiach polskich. W 1616 r. w 70 tysięcznym Gdańsku, było około 500 Żydów. Dopiero w 1814 r. Żydzi uzyskali prawo do osiedlania się w Śródmieściu Gdańska. Jak wyglądała gdańska synagoga, czym odróżniała się od innych tego typu obiektów, w jakich okolicznościach została wybudowana i dlaczego została rozebrana? Odpowiedź na te i inne pytania zawarte są w artykule.
7. ŻELBET POMORSKI, cz. 2 (str. 20- 21)- mgr inż. Romuald Gorlewicz
Jest to kontynuacja artykułu, który ukazał się w wydaniu PI 2/2023 (czerwiec 2023 r.) i był poświęcony historii wykorzystania żelbetu do wznoszenia obiektów w Polsce i na Pomorzu. W II części tego artykułu została przedstawiona historia 2 najbardziej charakterystycznych obiektów z XX w. istniejących na Pomorzu. Szczegóły dotyczące budowy tych obiektów i ich lokalizacji są przedstawione w treści artykułu.
8. KOLEJ WĄSKOTOROWA NA ŻUŁAWACH, cz. 1 (str. 22– 24)- mgr Flip Bebenow
Najpopularniejszym rozstawem szyn kolejowych na świecie jest rozstaw o szerokości 1435 mm. Rozstaw ten jako standard został zatwierdzony przez brytyjskie władze w 1846 r. i stał się obowiązujący nie tylko w Wielkiej Brytanii, ale też w wielu innych krajach, w tym przede wszystkim w krajach europejskich. Transport szynowy zarówno pasażerski jak też towarowy, szybko zyskał popularność, jednak rozwiązania te nie wszędzie mogły być zastosowane z uwagi na uwarunkowania wynikające z ukształtowania terenu i uwarunkowania ekonomiczne. W tej sytuacji narodził się pomysł kolei wąskotorowej, która zyskała popularność w wielu regionach świata. Głównym powodem decyzji o budowie kolei wąskotorowej był przewóz towarów, takich jak płody rolne, drewno i inne materiały. Natomiast kluczową rolę odgrywał tu czynnik finansowy, przemawiający za budową oszczędniejszego wariantu, jakim była kolej wąskotorowa. Czynnik ten przyczynił się również do budowy kolei wąskotorowej (na przełomie XIX i XX w.) na Żuławach.
9. PROGRAM UBEZPIECZEŃ DLA INŻYNIERÓW BUDOWNICTWA– NIE TYLKO OBOWIĄZKOWE UBEZPIECZENIE OC (str. 25– 26)- Maria Tomaszewska-Pestka
Artykuł jest przypomnieniem o ubezpieczeniach od odpowiedzialności cywilnej. Inżynierowie Budownictwa wykonujący samodzielne funkcje techniczne w budownictwie posiadają obowiązkowe ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej. Warto wskazać, że zgodnie z treścią Umowy Generalnej ubezpieczyciel udziela ubezpieczonym ochrony ubezpieczeniowej również w zakresie ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej w życiu prywatnym oraz ubezpieczenia kosztów ochrony prawnej członków POIIB. O zakresie każdego z tych ubezpieczeń można dowiedzieć się z treści artykułu.
10. NOWE PRAWO BUDOWLANE, cz. 14 (str. 26- 27)- inż. Krzysztof Użarowski
W artykule komentowane są kolejne zmiany wprowadzone we wrześniu i październiku 2023 r. w Prawie budowlanym, a konkretnie zmiany do: ustawy o przygotowaniu i realizacji strategicznych inwestycji zakresie sieci przesyłowych oraz niektórych innych ustaw, ustawy – Prawo energetyczne, ustawy o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie biogazowni rolniczych, a także ich funkcjonowania, ustawy o planowaniu przestrzennym, ustawy o rewitalizacji rzeki Odry, ustawy o udostepnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.
11. DZIEŃ BUDOWLANYCH 2023 (str. 28)
Informacja dotycząca uroczystości Pomorskiej Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa, która odbyła się 12.10.2023 r., w Polskiej Filharmonii Bałtyckiej im. Fryderyka Chopina w Gdańsku, z okazji Dnia Budowlanych. W artykule zostali wymienieni zaproszeni na uroczystość goście oraz pomorscy inżynierowie, którzy zostali uhonorowani i nagrodzeni.
Rada Programowa
kwartalnika „POMORSKI INŻYNIER”