Nowelizacja prawa budowlanego została wprowadzona ustawą z dnia 7 lipca 2022 roku o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r. poz. 1557). Jest to kolejny etap cyfryzacji procesu budowlanego. Głównym celem zmian jest zwiększenie roli narzędzi elektronicznych oraz samego Internetu, tak aby same procedury w procesie budowlanym jak najbardziej uprościć, a same formalności przyspieszyć.
Zmiany w zasadniczej części obowiązują od 10 sierpnia 2022 r. z wyjątkiem przepisów dotyczących:
– elektronicznego Centralnego Rejestru osób posiadających Uprawnienia Budowlane, które obowiązują od 1 sierpnia 2022 r.,
– elektronicznej Książki Obiektu Budowlanego, które obowiązują od 1 stycznia 2023 r.
Do najważniejszych zmian wprowadzanych ustawą należy wprowadzenie elektronicznej wersji następujących dokumentów:
1.Elektroniczny Centralny Rejestr osób posiadających Uprawnienia Budowlane (system e-CRUB),
Nowy system zastąpił dotychczasowy centralny rejestr osób posiadających uprawnienia budowlane oraz rejestr ukaranych z tytułu odpowiedzialności zawodowej w budownictwie (CRUB) i jest zarządzany przez Główny Urząd Nadzoru Budowlanego, na podstawie danych pochodzących z izb samorządu zawodowego inżynierów budownictwa odpowiedzialnych za nadawanie uprawnień w budownictwie.
Głównym celem wprowadzenia systemu e-CRUB jest umożliwienie organom administracji architektoniczno-budowlanej i organom nadzoru budowlanego sprawdzania za pomocą tego systemu, w toku prowadzonych postępowań administracyjnych, uprawnień budowlanych osób wykonujących samodzielne funkcje techniczne w budownictwie, bez konieczności okazywania przez te osoby kopii posiadanych uprawnień. Tym samym urzędnik może zweryfikować dane uprawnienia budowlane oraz aktualne zaświadczenie o członkostwie w Izbie, bez potrzeby wglądu w dokumenty papierowe.
Dzięki tej bazie inwestorzy będą mogli szybko i sprawnie sprawdzić kwalifikacje inżynierów (zakres posiadanych uprawnień budowlanych), których zamierzają zatrudnić.
Co ważne, dane inkorporowane do systemu e-CRUB dotyczą członków samorządu zawodowego inżynierów budownictwa, którzy uzyskali uprawnienia budowlane po dniu 1 stycznia 1995 roku. W przypadku osób posiadających uprawnienia budowlanego nadane przed dniem 1 stycznia 1995 roku dane będą umieszczane w systemie e-CRUB na ich wniosek.
2. Elektroniczny Dziennik Budowy (EDB) zapewni możliwość:
- odczytywania dokonywanych wpisów w dzienniku budowy z dowolnego miejsca przez wszystkich uczestników procesu inwestycyjnego,
- dodawania uczestników procesu oraz wyznaczanie czasu pracy z poziomu aplikacji,
- korzystania z aplikacji w trybie offline,
- dostęp do dziennika będzie zarówno w przeglądarce internetowej, jak i z aplikacji dostępnej na telefonach komórkowych,
- na bieżąco analizowania wpisów dotyczących postępu prac przez Inwestora.
Dostęp do systemu EDB został przyznany organom administracji architektoniczno-budowlanej, organom nadzoru budowlanego oraz innym organom uprawnionym do kontroli przestrzegania przepisów na terenie budowy.
Każdy dziennik budowy otrzyma indywidualny numer. Umożliwi to odnalezienie dziennika w systemie elektronicznego dziennika budowy i odczytywanie wpisów dotyczących konkretnej budowy.
Osobą odpowiedzialną za zorganizowanie procesu inwestycyjnego jest inwestor, dlatego też ten podmiot będzie odpowiedzialny za udostępnianie dziennika budowy innym uczestnikom procesu budowlanego oraz pozbawianie dostępu do dziennika. Jednakże kierownik budowy (robót) będzie mógł udostępniać elektroniczny dziennik osobom wykonującym czynności geodezyjne i organom uprawnionym do kontroli, jeżeli pojawią się na terenie budowy.
Inwestor będzie uprawniony do wyboru formy tj. papierowej bądź też cyfrowej. Raz wybranej formy nie będzie już można zmienić.
Z formy papierowej dziennika inwestorzy będą mogli korzystać do 2030 r., a po tej dacie dostępna będzie wyłącznie wersja elektroniczna.
3. Książka obiektu budowlanego w postaci elektronicznej (eKOB) będzie zawierała informacje między innymi o:
- obiekcie budowlanym, jego właścicielach i zarządcach,
- przeprowadzanych kontrolach, ekspertyzach i opiniach technicznych, oraz o robotach budowlanych dokonywanych już po oddaniu do użytkowania, katastrofach budowlanych,
- wszystkich decyzjach, postanowieniach, zaświadczeniach i innych dokumentach wydanych przez organy administracji publicznej, dotyczących tego obiektu budowlanego,
Tradycyjna forma Książki Obiektu Budowlanego będzie dostępna do końca 2026 r.
Pełnienie samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie
Na marginesie warto dodać, iż zgodnie ze znowelizowanym art. 12 ust. 7 Prawa budowlanego podstawą do wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie będzie wpis na listę członków właściwej izby samorządu zawodowego. Zrezygnowano więc z wpisu w drodze decyzji administracyjnej. Osoby zdające egzaminy na uprawnienia budowlane, będą mogły zatem z nich szybciej korzystać, ponieważ decyzja o wpisie do rejestru będzie automatyczna – wpis będzie jedynie czynnością techniczną.
W kolejnych wpisach zostaną szczegółowo omówione wyższej wspomniane zagadnienia związane z cyfryzacją procesu budowlanego.
Autor: Agata Grad